Ogranicznik przepięć – co to i do czego służy?

Ogranicznik przepięć to urządzenie służące do ochrony przed przejściowymi przepięciami, redukując ich częstotliwość oraz czas trwania prądu następczego. Instalacja takiego elementu może zapobiec uszkodzeniom sprzętów podłączonych do sieci, na przykład podczas burzy.

Przepięcie jest zjawiskiem polegającym na wzroście napięcia powyżej maksymalnych wartości, dla których zaprojektowano instalację elektryczną, najczęściej wywołanym przez zwarcia lub uderzenia pioruna. W celu ochrony sieci i urządzeń przed szkodami stosuje się ograniczniki przepięć, znane również jako ochronniki, odgromniki lub warystory.

Jakie są klasy ograniczników przepięć?

Ograniczniki stosowane w obszarze niskiego napięcia (poniżej 1000 V) są podzielone na cztery klasy – A, B, C i D. Klasy te różnią się zastosowaniem w zależności od rodzaju ochrony. Ograniczniki klasy A zazwyczaj instaluje się w celu ochrony napowietrznych linii energetycznych. Ochronniki klasy B, które można znaleźć na https://amper24.pl/kategoria/aparatura-elektryczna, służą do zabezpieczania sieci przed skutkami przepięć spowodowanych bezpośrednim uderzeniem pioruna. Ograniczniki klasy C są używane do ochrony instalacji przed przepięciami o niewielkich wartościach, natomiast ograniczniki klasy D przeznaczone są do ochrony specyficznych urządzeń, często bardzo wrażliwych na przepięcia.

Jak zbudowane są ograniczniki przepięć?

Standardowe ograniczniki typu B i C zazwyczaj składają się z podstawy ochronnika oraz wymiennej wkładki, która zawiera element zabezpieczający. W przypadku osprzętu klasy B jest to iskiernik, natomiast w klasie C – warystor. Do ochronników podłącza się przewody fazowe oraz ochronne, a czasami również przewód neutralny. Pod normalnymi warunkami, gdy napięcie w układzie jest prawidłowe, prąd nie przepływa przez ochronnik ze względu na wysoką rezystancję między podłączonymi przewodami. W momencie wystąpienia przepięcia, prąd zaczyna przepływać przez ogranicznik, którego funkcją jest odprowadzenie nadmiernego napięcia do ziemi, omijając domową instalację elektryczną.

Jaki ogranicznik przepięć wybrać?

Dopasowanie odpowiedniego ogranicznika do posiadanych urządzeń i wydajności instalacji elektrycznej jest kluczowe. Zaleca się dokonanie wyboru konkretnych modeli już na etapie projektowania sieci, co najlepiej zlecić wykwalifikowanemu specjaliście. Specjaliści zalecają montowanie ochronników różnych klas w sposób kaskadowy, co pozwala na stopniowe zmniejszanie poziomu napięcia. Na przykład w jednej rozdzielnicy domowej warto zastosować ograniczniki klasy B oraz C. Dostępne są także modele hybrydowe, łączące właściwości obu klas (ochronniki B+C).